Vụ tai nạn nghiêm trọng giữa xe cứu hỏa và xe khách trên tuyến cao tốc Pháp Vân – Cầu Giẽ gần đây đã gây ra nhiều tranh luận gay gắt trong dư luận về trách nhiệm và quyền ưu tiên của các phương tiện trên đường, đặc biệt là tình huống xe khách đâm ô tô công vụ. Để làm rõ các khía cạnh pháp lý và chuyên môn, chúng ta cùng tìm hiểu phân tích từ các chuyên gia giàu kinh nghiệm trong lĩnh vực giao thông. Bài viết này sẽ đi sâu vào các yếu tố ảnh hưởng đến vụ việc dựa trên ý kiến của Đại tá Trần Sơn, nguyên Phó phòng hướng dẫn luật, điều tra, xử lý tai nạn giao thông (Cục CSGT) và Luật sư Nguyễn Anh Thơm, Đoàn luật sư TP Hà Nội.
Phân tích tình huống vụ va chạm xe ưu tiên trên cao tốc
Theo Đại tá Trần Sơn, vụ tai nạn xảy ra trên cao tốc Pháp Vân – Cầu Giẽ, một tuyến đường cho phép các phương tiện di chuyển với tốc độ tối đa 100km/h. Điều kiện thời tiết lúc đó được ghi nhận là trời mưa, đường trơn trượt và tầm nhìn bị hạn chế, đây là những yếu tố làm tăng rủi ro tai nạn đáng kể và đòi hỏi người lái xe phải hết sức cẩn trọng.
Đại tá Trần Sơn nhấn mạnh, ngay cả khi được quyền ưu tiên, người điều khiển xe cứu hỏa vẫn cần tuân thủ nghiêm ngặt các quy định an toàn khi nhập làn vào đường cao tốc. Xe ưu tiên phải nhập vào làn đường phù hợp (làn khẩn cấp) trước khi chuyển sang các làn khác để lưu thông. Tuy nhiên, qua các đoạn clip ghi lại hiện trường, dường như xe cứu hỏa đã không đi vào làn đường khẩn cấp mà lại di chuyển sang làn số 1, vốn là làn dành cho các phương tiện chạy tốc độ cao nhất. Hành động này được đánh giá là thiếu quan sát và có phần chủ quan từ phía người lái xe cứu hỏa.
Tình huống này khiến tài xế xe khách đâm ô tô cứu hỏa không kịp phản ứng, dẫn đến va chạm trực diện. Đại tá Sơn cũng phân tích thêm rằng, nếu trong khoảnh khắc đó, tài xế xe khách cố gắng đánh lái để tránh, rất có thể xe khách sẽ bị lật nghiêng, gây ra hậu quả còn khó lường hơn rất nhiều cho những người trên xe.
Trong công tác điều tra và xử lý tai nạn giao thông, việc xác định tốc độ của xe khách tại thời điểm xảy ra va chạm là một yếu tố quan trọng cần được làm rõ. Đồng thời, cơ quan chức năng cũng phải kiểm tra xem xe cứu hỏa có bật đầy đủ tín hiệu báo hiệu quyền ưu tiên theo quy định hay không. Kết hợp với kết quả khám nghiệm hiện trường, lời khai từ các bên liên quan, nhân chứng và phân tích video toàn cảnh vụ tai nạn, cơ quan điều tra mới có thể xác định chính xác nguyên nhân và mức độ lỗi của từng phương tiện trong vụ xe khách đâm ô tô này. Đại tá Trần Sơn nhận định ban đầu, cả người điều khiển xe khách và người điều khiển xe cứu hỏa đều có thể có lỗi. Tuy nhiên, việc xác định bên nào có lỗi nghiêm trọng hơn cần phải dựa vào kết quả điều tra cuối cùng từ cơ quan Cảnh sát Điều tra.
Hiện trường vụ xe khách đâm ô tô trên cao tốc Pháp Vân Cầu Giẽ
Quy định về xe ưu tiên và trách nhiệm đảm bảo an toàn
Luật sư Nguyễn Anh Thơm cũng cung cấp thêm phân tích dựa trên quy định pháp luật. Theo Điều 22, Luật giao thông đường bộ 2008, các loại xe ưu tiên (như xe cứu hỏa khi đi làm nhiệm vụ) có những đặc quyền nhất định như không bị hạn chế tốc độ và được phép đi vào các làn đường đặc biệt hoặc ngược chiều khi cần thiết, kể cả khi có tín hiệu đèn đỏ, nhưng phải luôn tuân theo sự chỉ dẫn của người điều khiển giao thông.
Về vụ tai nạn đặc biệt nghiêm trọng này, Luật sư Thơm nhấn mạnh rằng việc xác định mức độ lỗi của cả lái xe cứu hỏa và xe khách là căn cứ pháp lý quan trọng để xem xét trách nhiệm. Nếu có bằng chứng cho thấy lái xe khách thiếu quan sát, không nhường đường cho xe ưu tiên mặc dù có đủ khả năng nhận biết và tránh né, dẫn đến hậu quả nghiêm trọng, thì hành vi này có thể có dấu hiệu vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ theo Điều 260 Bộ luật Hình sự 2015.
Tuy nhiên, Luật sư Thơm cũng khẳng định cơ quan chức năng cần xem xét kỹ lưỡng quá trình xe cứu hỏa di chuyển làm nhiệm vụ trên đường cao tốc. Mặc dù là xe ưu tiên số 1, về nguyên tắc, khi thực hiện nhiệm vụ, xe cứu hỏa vẫn phải đảm bảo an toàn tối đa cho chính mình và cho các phương tiện khác đang lưu thông trên đường.
Có hai điểm chính cần xem xét liên quan đến trách nhiệm của xe cứu hỏa. Thứ nhất, khi xe cứu hỏa được điều động đi vào đường cao tốc, cơ quan PCCC cần thiết phải thông báo cho lực lượng CSGT hoặc cơ quan quản lý đường cao tốc. Mục đích của việc này là để họ có phương án kịp thời phân luồng giao thông, cảnh báo các phương tiện khác đang di chuyển với tốc độ cao trên cao tốc về sự xuất hiện của xe ưu tiên, từ đó giúp họ chủ động giảm tốc độ và nhường đường, đảm bảo an toàn chung. Nếu cơ quan PCCC chưa thực hiện biện pháp thông báo này, đây cũng là một yếu tố cần được xem xét trách nhiệm theo quy định pháp luật.
Ảnh hiện trường xe khách đâm ô tô nghiêm trọng
Thứ hai, khi xe cứu hỏa di chuyển ngược chiều hoặc vào cao tốc, ngoài việc phát tín hiệu cảnh báo (còi, đèn), người lái xe phải quan sát kỹ và đi vào phần đường quy định, đặc biệt là làn khẩn cấp. Làn khẩn cấp đóng vai trò là lối đi an toàn cho các phương tiện ưu tiên hoặc xe gặp sự cố. Việc xe cứu hỏa không sử dụng làn khẩn cấp mà đi vào làn tốc độ cao có thể tạo ra nguy hiểm bất ngờ cho các xe khác. Tìm hiểu kiến thức lái xe an toàn, bảo dưỡng phương tiện đúng cách là vô cùng cần thiết để phòng tránh rủi ro trên đường, quý vị có thể tham khảo tại toyotaokayama.com.vn.
Dựa trên những phân tích này, Luật sư Thơm cho rằng, trường hợp nếu xác định được lỗi của lái xe khách trong vụ tai nạn, thì đây có thể là trường hợp lỗi hỗn hợp. Khi đó, việc xử lý trách nhiệm sẽ căn cứ vào việc bên nào có lỗi nhiều hơn. Tùy thuộc vào kết quả đánh giá tính chất, mức độ, nguyên nhân và hoàn cảnh cụ thể của vụ va chạm, nếu có căn cứ xác định xe cứu hỏa có lỗi chính dẫn đến tai nạn, thì việc truy cứu trách nhiệm hình sự đối với lái xe xe khách đâm ô tô có thể được cân nhắc lại.
Chi tiết hiện trường vụ va chạm xe khách đâm ô tô
Vụ xe khách đâm ô tô cứu hỏa trên cao tốc là một lời nhắc nhở đau lòng về tầm quan trọng của việc tuân thủ luật giao thông và sự cẩn trọng khi lái xe, đặc biệt là trên các tuyến đường tốc độ cao và trong điều kiện thời tiết bất lợi. Việc xác định lỗi cuối cùng đòi hỏi quá trình điều tra kỹ lưỡng, nhưng những phân tích từ các chuyên gia đã cho thấy sự phức tạp của vụ việc và tầm quan trọng của việc phối hợp giữa các lực lượng chức năng để đảm bảo an toàn tối đa cho mọi người tham gia giao thông.