Việc đăng kiểm xe ô tô là thủ tục bắt buộc định kỳ nhằm đảm bảo an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường theo quy định pháp luật. Nắm vững các quy định trong Thông tư đăng kiểm xe ô tô mới nhất là điều cần thiết cho mọi chủ xe. Đặc biệt, Thông tư 2/2023/TT-BGTVT đã cập nhật một số điểm quan trọng trong quy trình kiểm định, ảnh hưởng trực tiếp đến việc đưa phương tiện tham gia giao thông. Bài viết này sẽ cung cấp cái nhìn chi tiết về quy trình này và những điều cần lưu ý.
Tổng quan về Thông tư 2/2023/TT-BGTVT và quy định đăng kiểm xe ô tô
Thông tư 2/2023/TT-BGTVT, được ban hành bởi Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải, đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh và cập nhật các quy định liên quan đến kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường đối với phương tiện giao thông cơ giới đường bộ. Việc hiểu rõ các quy định trong thông tư đăng kiểm xe ô tô này giúp chủ phương tiện chuẩn bị tốt hơn cho quá trình kiểm định, đảm bảo tuân thủ pháp luật và giữ cho xe luôn ở trạng thái an toàn khi vận hành trên đường. Đây không chỉ là trách nhiệm pháp lý mà còn góp phần vào sự an toàn chung cho cộng đồng.
Sự cần thiết của việc đăng kiểm định kỳ
Việc đăng kiểm xe ô tô định kỳ là yêu cầu bắt buộc nhằm kiểm tra và đánh giá tình trạng kỹ thuật của xe, đảm bảo các bộ phận từ hệ thống phanh, lái, động cơ, đến khí thải đều đạt tiêu chuẩn an toàn và môi trường. Điều này giúp phát hiện sớm các hư hỏng hoặc sai lệch so với tiêu chuẩn, từ đó có biện pháp khắc phục kịp thời. Một chiếc xe được kiểm định đầy đủ theo thông tư đăng kiểm xe ô tô mới nhất sẽ giảm thiểu nguy cơ gây tai nạn do lỗi kỹ thuật và hạn chế tác động tiêu cực đến môi trường, mang lại sự yên tâm cho người lái và những người tham gia giao thông khác.
Chi tiết quy trình đăng kiểm xe ô tô theo Thông tư 2/2023
Quy trình đăng kiểm xe ô tô theo Thông tư 2/2023/TT-BGTVT được thực hiện theo các bước rõ ràng tại các đơn vị đăng kiểm. Chủ xe cần tuân thủ đúng trình tự này để việc kiểm định diễn ra thuận lợi. Quy trình này được thiết kế nhằm kiểm tra toàn diện các yếu tố kỹ thuật và môi trường của xe, đảm bảo phương tiện đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn an toàn trước khi được phép lưu thông.
Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ và kiểm tra ban đầu
Khi đưa xe đến đơn vị đăng kiểm lần đầu để lập hồ sơ phương tiện hoặc kiểm định định kỳ, chủ xe cần chuẩn bị đầy đủ các giấy tờ theo quy định tại Điều 6 Thông tư 16/2021/TT-BGTVT (đã sửa đổi, bổ sung bởi Thông tư 2/2023/TT-BGTVT). Nhân viên nghiệp vụ tại đơn vị đăng kiểm sẽ tiến hành kiểm tra sự đầy đủ và hợp lệ của các giấy tờ này, đồng thời đối chiếu thông tin với cơ sở dữ liệu trên chương trình quản lý kiểm định quốc gia và các cổng thông tin điện tử liên quan. Việc kiểm tra này giúp xác minh tính chính xác của hồ sơ và tình trạng pháp lý của chiếc xe trước khi bắt đầu quá trình kiểm định kỹ thuật.
Đối với các xe cơ giới được miễn thực hiện kiểm định lần đầu theo quy định của thông tư đăng kiểm xe ô tô hiện hành, đơn vị đăng kiểm chỉ ghi nhận thông tin khai báo từ chủ xe và không thực hiện kiểm tra thực tế. Ngoài ra, đơn vị đăng kiểm cũng có trách nhiệm kiểm tra tình trạng thông báo về các hạng mục khiếm khuyết hoặc hư hỏng của xe (nếu có) trên hệ thống trước khi tiếp nhận kiểm định lần đầu hay định kỳ. Thông tin từ thiết bị giám sát hành trình và camera (nếu có) cũng được truy xuất và in kết quả để đối chiếu.
Bước 2: Đăng ký kiểm định và thanh toán phí
Sau khi hoàn tất kiểm tra hồ sơ, chủ xe sẽ tiến hành đăng ký kiểm định. Nhân viên nghiệp vụ tại quầy sẽ tiếp nhận xe, thu tiền kiểm định và các loại phí liên quan như phí sử dụng đường bộ (nếu có). Sau đó, một phiếu theo dõi hồ sơ sẽ được lập để ghi nhận quá trình kiểm định của xe. Thông tin xe sẽ được đăng ký trên chương trình quản lý kiểm định quốc gia. Đối với những trường hợp chủ xe không nộp lại giấy chứng nhận kiểm định cũ, bản thông số kỹ thuật của xe sẽ được in ra từ hệ thống để đăng kiểm viên có cơ sở đối chiếu với tình trạng thực tế của xe trong quá trình kiểm tra trên dây chuyền.
Bước 3: Kiểm tra an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường trên dây chuyền
Đây là công đoạn cốt lõi của quy trình đăng kiểm xe ô tô. Đăng kiểm viên sẽ đưa xe vào các vị trí kiểm tra trên dây chuyền và thực hiện các bài kiểm tra theo đúng tiêu chuẩn kỹ thuật và bảo vệ môi trường được quy định tại Phụ lục II ban hành kèm theo Thông tư 2/2023/TT-BGTVT. Các hạng mục kiểm tra bao gồm hệ thống phanh, lái, treo, đèn chiếu sáng, còi, động cơ, khí thải, khung gầm, thân vỏ, và các thiết bị an toàn khác. Kết quả kiểm tra của từng công đoạn sẽ được đăng kiểm viên ghi nhận và truyền dữ liệu về máy chủ của Cục Đăng kiểm Việt Nam ngay sau khi hoàn thành.
Biểu đồ quy trình đăng kiểm xe ô tô theo Thông tư 2/2023
Sau khi xe hoàn tất kiểm tra và ra khỏi dây chuyền, phụ trách dây chuyền có trách nhiệm soát xét, kiểm tra lại các nội dung đã được ghi nhận và ký xác nhận vào Phiếu kiểm định. Công đoạn này phải được hoàn thành nhanh chóng, không quá 15 phút. Trong trường hợp xe không đạt yêu cầu ở một hoặc nhiều hạng mục, phụ trách dây chuyền sẽ ghi rõ thông báo về các khiếm khuyết, hư hỏng này cho chủ xe để biết và có kế hoạch sửa chữa, khắc phục trước khi đưa xe đi kiểm định lại.
Bước 4: Hoàn thiện hồ sơ và cấp Giấy chứng nhận đăng kiểm
Nếu xe đạt tất cả các tiêu chuẩn kiểm định theo thông tư đăng kiểm xe ô tô hiện hành, nhân viên nghiệp vụ sẽ tiến hành in Giấy chứng nhận kiểm định, Tem kiểm định và Phiếu lập hồ sơ phương tiện (nếu xe lập hồ sơ lần đầu). Đối với xe được miễn kiểm định lần đầu, Giấy chứng nhận kiểm định sẽ ghi rõ “Xe thuộc đối tượng miễn kiểm định lần đầu” và dòng lưu ý về việc giấy chứng nhận không còn giá trị nếu xe bị cải tạo trái phép. Đăng kiểm viên và lãnh đạo đơn vị đăng kiểm sẽ thực hiện soát xét, ký xác nhận các loại giấy tờ này. Cuối cùng, nhân viên nghiệp vụ sẽ đóng dấu đơn vị đăng kiểm lên Giấy chứng nhận kiểm định và Tem kiểm định, đồng thời dán băng keo bảo vệ lên giấy chứng nhận.
Bước 5: Nhận kết quả và dán Tem kiểm định
Ở bước cuối cùng, chủ xe sẽ thanh toán các lệ phí cần thiết (nếu chưa thanh toán đầy đủ ở bước 2) và nhận lại hóa đơn, biên lai phí sử dụng đường bộ (nếu có), giấy tờ tùy thân, Giấy chứng nhận kiểm định, và Tem kiểm định. Chủ xe cần ký nhận vào sổ theo dõi cấp phát để xác nhận đã nhận đủ giấy tờ. Nhân viên đơn vị đăng kiểm có trách nhiệm trực tiếp dán Tem kiểm định mới lên xe và thu hồi tem cũ (nếu có). Đối với xe được miễn kiểm định, tem sẽ được cấp cho chủ xe và họ sẽ được hướng dẫn cách thức và vị trí dán tem đúng quy định. Việc tuân thủ thông tư đăng kiểm xe ô tô trong suốt quy trình, bao gồm cả việc dán tem, là bắt buộc.
Đối với các trường hợp xe không đạt yêu cầu kỹ thuật sau khi kiểm định, đơn vị đăng kiểm sẽ trả lại hóa đơn thu tiền kiểm định cùng các giấy tờ liên quan cho chủ xe để họ có thể đưa xe đi sửa chữa và quay lại kiểm định lại sau.
Những hành vi nghiêm cấm trong hoạt động đăng kiểm
Thông tư 16/2021/TT-BGTVT (đã sửa đổi, bổ sung) quy định rõ các hành vi không được phép xảy ra trong quá trình đăng kiểm xe ô tô nhằm đảm bảo tính minh bạch, công bằng và chất lượng của hoạt động kiểm định. Các hành vi này bao gồm:
Các lỗi kỹ thuật/quy trình trực tiếp liên quan đến việc kiểm định
Nghiêm cấm việc kiểm định xe không tuân thủ đầy đủ nội dung và quy trình đã được quy định trong thông tư đăng kiểm xe ô tô, hoặc thực hiện kiểm định sai địa điểm (ngoài dây chuyền, ngoài đơn vị kiểm định). Đặc biệt, hành vi làm sai lệch kết quả kiểm định dưới bất kỳ hình thức nào đều bị cấm tuyệt đối. Điều này nhằm ngăn chặn các phương tiện không đủ tiêu chuẩn an toàn lưu thông trên đường. Bên cạnh đó, việc kiểm định khi thiết bị kiểm tra đang bị hư hỏng, chưa được kiểm tra, đánh giá hoặc hiệu chuẩn theo quy định cũng là hành vi nghiêm cấm, bởi nó dẫn đến kết quả kiểm định không chính xác, ảnh hưởng đến an toàn.
Các hành vi tiêu cực, sai phạm hành chính
Để duy trì sự công bằng và đáng tin cậy, các hành vi như thu tiền kiểm định, phí và lệ phí sai quy định, hoặc có bất kỳ hành vi tiêu cực, sách nhiễu nào đối với chủ xe đều bị nghiêm cấm. Đơn vị đăng kiểm và nhân viên không được phép yêu cầu chủ xe phải sửa chữa hoặc bảo dưỡng xe tại một cơ sở cụ thể do họ chỉ định. Ngoài ra, việc kiểm định và cấp Giấy chứng nhận kiểm định cho xe đã hết niên hạn sử dụng là hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trọng. Cuối cùng, mọi sai phạm trong việc lập hồ sơ phương tiện, sử dụng ấn chỉ kiểm định, in Giấy chứng nhận kiểm định và Tem kiểm định, cũng như báo cáo kết quả kiểm định không đúng quy định đều bị xử lý nghiêm theo thông tư đăng kiểm xe ô tô và các văn bản pháp luật liên quan.
Việc nắm rõ thông tư đăng kiểm xe ô tô, đặc biệt là Thông tư 2/2023/TT-BGTVT, giúp chủ xe hiểu rõ quyền lợi, trách nhiệm và tuân thủ đúng quy định khi đưa xe đi kiểm định. Quy trình này đảm bảo an toàn cho xe và góp phần vào trật tự an toàn giao thông chung. Để tìm hiểu thêm về các quy định liên quan đến xe ô tô và dịch vụ chính hãng, quý vị có thể truy cập toyotaokayama.com.vn.