Hiện tượng xe ô tô bỗng dưng bốc cháy là nỗi ám ảnh của nhiều chủ xe, gây thiệt hại nghiêm trọng về tài sản và thậm chí đe dọa tính mạng. Việc nắm rõ các nguyên nhân cháy xe ô tô là vô cùng quan trọng để chủ động phòng ngừa. Bài viết này sẽ đi sâu phân tích những lý do phổ biến nhất dẫn đến hỏa hoạn trên xe, giúp bạn hiểu rõ hơn về các rủi ro tiềm ẩn và cách bảo vệ chiếc xe thân yêu của mình một cách hiệu quả nhất.
Xe ô tô bị cháy trên đường phố
Các nguyên nhân chính dẫn đến cháy xe ô tô
Hiểu được các yếu tố gây cháy nổ sẽ giúp chủ xe có những biện pháp phòng ngừa phù hợp. Có nhiều lý do khác nhau khiến một chiếc xe có thể bốc cháy, từ các vấn đề kỹ thuật nội tại cho đến những tác động từ bên ngoài.
Rò rỉ hệ thống đường dẫn nhiên liệu
Rò rỉ nhiên liệu là một trong những nguyên nhân cháy xe ô tô hàng đầu và cực kỳ nguy hiểm. Hệ thống đường ống dẫn, các đầu nối và bộ phận liên quan đến nhiên liệu có thể bị xuống cấp, nứt vỡ hoặc hở sau một thời gian dài sử dụng hoặc do tác động cơ học.
Xăng và các loại nhiên liệu khác có tính dễ cháy cực cao. Đặc biệt, xăng có thể bắt lửa chỉ với một tia lửa nhỏ ở nhiệt độ tương đối thấp (từ 7.2 độ C). Khi rò rỉ, nhiên liệu bay hơi và tích tụ trong khoang động cơ hoặc các khu vực khác, chỉ cần gặp nguồn nhiệt hoặc tia lửa điện là có thể bùng cháy dữ dội. Nhiệt độ tự bốc cháy của xăng là khoảng 257.2 độ C, một ngưỡng hoàn toàn có thể đạt được ở các bộ phận nóng trong khoang động cơ.
Hệ thống đường dẫn nhiên liệu bị rò rỉ
Sự kết hợp giữa nhiên liệu dễ cháy và các bộ phận nóng của động cơ tạo ra một kịch bản hỏa hoạn nguy hiểm, đám cháy có thể lan nhanh chóng và khó kiểm soát.
Lỗi hệ thống điện
Hệ thống điện phức tạp của ô tô là nguyên nhân cháy xe ô tô phổ biến thứ hai. Mạng lưới dây điện dày đặc chạy khắp xe, từ khoang động cơ, bên trong cửa, dưới sàn, dưới ghế cho đến bảng điều khiển trung tâm.
Hệ thống điện trên ô tô bị lỗi hoặc độ chế
Khi xảy ra chập điện do dây bị hở, đứt, mối nối lỏng lẻo hoặc quá tải, các tia lửa điện sẽ phát sinh. Những tia lửa này có thể bắn vào các vật liệu dễ cháy xung quanh như nhựa, vải, cách âm, gây bùng phát đám cháy và lan rộng nhanh chóng. Các sự cố điện có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân như chuột cắn đứt dây, lắp đặt thiết bị điện không đúng quy chuẩn, thợ sửa chữa đấu nối sai kỹ thuật, hoặc xe bị ngập nước khiến hệ thống điện bị ẩm, chập. Tình trạng quá tải do lắp thêm phụ kiện điện không tương thích cũng là một rủi ro tiềm ẩn.
Sự cố liên quan đến pin xe điện và xe hybrid
Mặc dù xe điện và xe hybrid được quảng cáo là an toàn, nhưng pin của chúng vẫn có thể là một nguyên nhân cháy xe ô tô đáng lo ngại, đặc biệt với các công nghệ pin cũ hoặc khi pin bị hư hại. Vụ cháy xe Tesla Model S năm 2013 đã từng gây xôn xao, làm dấy lên lo ngại về an toàn pin xe điện.
Xe điện hoặc hybrid bị cháy pin
Các sự cố pin có thể đến từ lỗi phần cứng, phần mềm quản lý pin (BMS) hoặc do tác động mạnh từ va chạm làm hỏng cấu trúc pin. Các nghiên cứu chỉ ra rằng xe hybrid, với sự kết hợp của động cơ xăng và hệ thống pin, đôi khi có nguy cơ cháy cao hơn xe chạy hoàn toàn bằng xăng hoặc điện, do sự phức tạp của hệ thống và khả năng rò rỉ nhiên liệu kết hợp với lỗi điện/pin. Tuy nhiên, do số lượng xe xăng vẫn chiếm đa số trên thị trường, các vụ cháy liên quan đến xe xăng vẫn là phổ biến nhất về mặt tổng thể.
Động cơ bị quá nhiệt
Động cơ hoạt động ở nhiệt độ cao là điều bình thường, nhưng khi bị quá nhiệt vượt ngưỡng an toàn, nó có thể gián tiếp trở thành nguyên nhân cháy xe ô tô. Bản thân động cơ thường không tự bốc cháy do nhiệt độ cao, nhưng nhiệt độ cực đại này có thể làm hỏng các bộ phận xung quanh.
Động cơ ô tô bị quá nhiệt
Vòng đệm cao su, ống dẫn nhiên liệu, ống dẫn dầu nhớt và các chi tiết nhựa nằm gần động cơ nóng sẽ dễ bị chảy, nứt, gây rò rỉ các chất lỏng dễ cháy như nhiên liệu, dầu động cơ hoặc dầu trợ lực lên các bộ phận nóng khác. Sự kết hợp này rất dễ dẫn đến bốc cháy. Các nguyên nhân khiến động cơ quá nhiệt bao gồm thiếu nước làm mát, két nước bị bẩn, van hằng nhiệt bị kẹt, quạt làm mát trục trặc, bơm nước làm mát yếu, thiếu dầu động cơ hoặc vận hành xe trong điều kiện thời tiết quá nóng.
Lỗi thiết kế từ nhà sản xuất
Mặc dù hiếm gặp (thường dưới 1% các vụ cháy), lỗi thiết kế từ nhà sản xuất vẫn là một nguyên nhân cháy xe ô tô tiềm ẩn. Các vấn đề trong quá trình thiết kế hoặc sản xuất có thể tạo ra điểm yếu trong hệ thống nhiên liệu, điện hoặc cấu trúc vật liệu, làm tăng nguy cơ hỏa hoạn.
Xe ô tô bị cháy, có thể do lỗi thiết kế
Các nhà sản xuất thường có các quy trình kiểm tra nghiêm ngặt, và khi phát hiện lỗi thiết kế tiềm ẩn nguy cơ cháy, họ sẽ nhanh chóng công bố lệnh triệu hồi để khắc phục miễn phí cho khách hàng. Tuy nhiên, nếu người dùng không chú ý đến các thông báo triệu hồi hoặc bỏ qua các dấu hiệu cảnh báo, rủi ro vẫn tồn tại. Việc triệu hồi hàng triệu xe trên toàn cầu trong những năm qua vì nguy cơ hỏa hoạn cho thấy đây là một vấn đề có thật, dù tỷ lệ thấp.
Thiếu sót trong bảo dưỡng và sửa chữa
Lỗi của con người, đặc biệt là sự cẩu thả trong việc bảo dưỡng và sửa chữa, thường không phải là nguyên nhân trực tiếp gây cháy nhưng lại là yếu tố gián tiếp quan trọng làm tăng nguy cơ.
Bảo dưỡng xe ô tô không đúng cách
Việc bỏ qua lịch bảo dưỡng định kỳ, không kiểm tra các bộ phận quan trọng như hệ thống nhiên liệu, hệ thống điện, mức nước làm mát, dầu động cơ sẽ khiến các vấn đề nhỏ tích tụ và trở nên nghiêm trọng hơn. Sửa chữa tại các cơ sở không uy tín, sử dụng phụ tùng kém chất lượng, hoặc “độ chế” xe sai kỹ thuật có thể tạo ra các mối nối điện lỏng lẻo, dây điện bị hở, ống dẫn nhiên liệu không khít, dẫn đến rò rỉ hoặc chập điện – những nguyên nhân cháy xe ô tô hàng đầu đã được đề cập. Theo cơ quan cứu hỏa Mỹ, lỗi kỹ thuật và bảo dưỡng cẩu thả là một trong những nguyên nhân hàng đầu dẫn đến cháy xe.
Cách phòng tránh cháy xe ô tô hiệu quả
Để giảm thiểu tối đa nguy cơ cháy xe, chủ xe cần chủ động thực hiện các biện pháp phòng ngừa sau:
Kiểm tra và bảo dưỡng định kỳ theo đúng khuyến cáo của nhà sản xuất là cách hiệu quả nhất để phát hiện và khắc phục sớm các vấn đề tiềm ẩn. Đặc biệt chú trọng kiểm tra hệ thống đường ống dẫn nhiên liệu, các mối nối điện, mức nước làm mát và dầu động cơ. Hãy tìm đến các trung tâm dịch vụ uy tín và chuyên nghiệp như toyotaokayama.com.vn để đảm bảo xe được chăm sóc đúng cách và sử dụng phụ tùng chính hãng.
Chủ động kiểm tra và bảo dưỡng xe ô tô
Hạn chế tối đa việc “độ chế” hệ thống điện hoặc các bộ phận khác trên xe, trừ khi thực sự cần thiết và phải được thực hiện bởi những chuyên gia có kinh nghiệm, sử dụng thiết bị đạt chuẩn. Việc lắp đặt thêm các thiết bị không tương thích có thể gây quá tải hoặc chập cháy.
Tránh đỗ xe dưới trời nắng nóng gay gắt trong thời gian dài. Nhiệt độ trong xe, đặc biệt là trên bảng táp-lô, có thể tăng lên rất cao (gần 70 độ C theo một nghiên cứu), làm tăng áp suất trong hệ thống nhiên liệu và ảnh hưởng đến độ bền của các vật liệu nhựa, cao su.
Luôn chú ý đến các mùi lạ trong hoặc xung quanh xe, đặc biệt là mùi xăng. Nếu ngửi thấy mùi xăng, có thể hệ thống nhiên liệu đang bị rò rỉ. Cần dừng xe ngay lập tức và kiểm tra, hoặc đưa xe đến trung tâm dịch vụ để được xử lý kịp thời.
Hiểu rõ các nguyên nhân cháy xe ô tô không chỉ giúp bạn chủ động phòng tránh rủi ro mà còn nâng cao ý thức bảo vệ tài sản và sự an toàn cho bản thân cùng những người xung quanh. Việc bảo dưỡng định kỳ, kiểm tra cẩn thận các hệ thống và xử lý kịp thời các dấu hiệu bất thường chính là chìa khóa để chiếc xe của bạn luôn vận hành an toàn, giảm thiểu tối đa nguy cơ hỏa hoạn đáng tiếc xảy ra.