Lọc nhớt xe ô tô là một bộ phận thiết yếu, đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc duy trì hiệu suất và tuổi thọ của động cơ. Tương tự như lá phổi của con người lọc không khí, lọc nhớt có nhiệm vụ loại bỏ các cặn bẩn, mạt kim loại sinh ra trong quá trình động cơ hoạt động, đảm bảo dầu nhớt luôn sạch để bôi trơn hiệu quả. Hiểu rõ về tầm quan trọng và cách thay thế định kỳ sẽ giúp bạn bảo vệ chiếc xe của mình vận hành bền bỉ trên mọi cung đường.
Tầm Quan Trọng Của Lọc Nhớt Xe Ô Tô Đối Với Động Cơ
Động cơ xe ô tô hoạt động dựa trên sự ma sát và chuyển động liên tục của hàng trăm chi tiết kim loại. Dầu nhớt có vai trò then chốt trong việc giảm ma sát, làm mát và làm sạch các bộ phận này. Tuy nhiên, trong quá trình vận hành, sự ma sát tự nhiên cùng với bụi bẩn từ môi trường, cặn nhiên liệu cháy sẽ tạo ra các hạt mạt kim loại, bụi bẩn và cặn carbon hòa lẫn vào dầu nhớt.
Nếu những tạp chất này không được loại bỏ, chúng sẽ tiếp tục lưu thông trong hệ thống bôi trơn, gây xước, mài mòn và làm giảm hiệu quả hoạt động của các chi tiết động cơ, đặc biệt là các bộ phận nhạy cảm như trục cam, bạc đạn, và xi lanh. Đây là lúc lọc nhớt xe ô tô phát huy tác dụng. Bộ lọc này giữ lại tất cả những cặn bẩn đó, chỉ cho phép dầu sạch đi qua, đảm bảo dầu nhớt làm tròn vai trò bảo vệ động cơ một cách tối ưu nhất.
alt: Lọc nhớt ô tô là bộ phận quan trọng đảm bảo ổn định động cơ
title: Lọc nhớt ô tô là bộ phận quan trọng đảm bảo ổn định động cơ
Cấu Tạo Chi Tiết Và Nguyên Lý Hoạt Động Của Lọc Nhớt Ô Tô
Một bộ lọc nhớt tiêu chuẩn cho xe ô tô thường có cấu tạo gồm các bộ phận chính như sau:
- Vỏ lọc (Cốc lọc dầu): Là lớp vỏ bọc bên ngoài, thường làm bằng kim loại chắc chắn, được phủ lớp sơn chống ăn mòn để bảo vệ các bộ phận bên trong khỏi tác động của nhiệt độ cao và môi trường hoạt động khắc nghiệt của động cơ. Vỏ lọc có nhiệm vụ chứa và bảo vệ các thành phần lọc.
- Màng lọc: Đây là phần quan trọng nhất, cấu tạo từ nhiều lớp giấy hoặc vật liệu tổng hợp được xếp gấp lại như nan quạt. Cấu trúc xếp gấp này giúp tăng diện tích bề mặt lọc lên đáng kể trong một không gian nhỏ, cho phép lọc được lượng dầu lớn và giữ lại các hạt bẩn có kích thước rất nhỏ.
- Van một chiều (Anti-Drainback Valve): Van này ngăn dầu nhớt chảy ngược trở lại vào cacte khi động cơ ngừng hoạt động. Nhờ đó, khi khởi động lại, hệ thống bôi trơn sẽ nhanh chóng được cung cấp dầu, giảm thiểu thời gian động cơ chạy khô, gây mài mòn trong những giây đầu tiên.
- Van an toàn (Bypass Valve): Van này sẽ mở ra khi bộ lọc bị tắc nghẽn hoàn toàn hoặc khi dầu quá đặc do thời tiết lạnh. Khi van an toàn mở, dầu nhớt sẽ đi vòng qua màng lọc và trực tiếp đến động cơ. Dầu nhớt không được lọc sạch vẫn tốt hơn là động cơ không được bôi trơn. Tuy nhiên, đây là dấu hiệu cho thấy bộ lọc cần được thay thế khẩn cấp.
Nguyên lý hoạt động của lọc nhớt xe ô tô khá đơn giản nhưng hiệu quả: Dầu nhớt từ động cơ được bơm vào bầu lọc dưới áp lực. Dầu đi qua lớp màng lọc, tại đây các tạp chất, cặn bẩn bị giữ lại. Dầu sạch sau đó theo lõi trung tâm đi ngược ra ngoài và trở lại hệ thống bôi trơn của động cơ. Chu trình này lặp đi lặp lại liên tục trong suốt quá trình động cơ hoạt động.
Khi Nào Cần Thay Lọc Nhớt Xe Ô Tô? Dấu Hiệu Nhận Biết & Chu Kỳ Khuyến Nghị
Việc thay lọc nhớt xe ô tô định kỳ là vô cùng cần thiết bởi màng lọc chỉ có thể giữ lại một lượng tạp chất nhất định. Theo thời gian và quãng đường di chuyển, các hạt bẩn sẽ tích tụ làm tắc nghẽn dần các khe lọc. Khi lọc bị tắc, áp lực dầu tăng cao có thể làm van an toàn mở ra liên tục, khiến dầu bẩn không được lọc vẫn đi vào động cơ, hoặc tệ hơn là lượng dầu đi qua bộ lọc bị hạn chế, gây thiếu dầu bôi trơn cho các chi tiết.
Theo khuyến cáo của hầu hết các nhà sản xuất xe hơi, chu kỳ thay lọc nhớt thường là sau mỗi 10.000 km vận hành. Một số khuyến cáo khác lại cho rằng nên thay lọc nhớt sau mỗi 2 lần thay dầu động cơ, tức là khoảng sau mỗi 5.000 km. Chu kỳ này có thể thay đổi tùy thuộc vào loại xe, loại dầu nhớt sử dụng, và điều kiện vận hành (ví dụ: xe thường xuyên chạy trong điều kiện bụi bẩn, kẹt xe, hoặc chạy quãng đường ngắn dễ khiến lọc nhớt bị bẩn nhanh hơn).
Việc tuân thủ chu kỳ thay thế giúp đảm bảo hiệu quả lọc dầu luôn ở mức tối ưu. Mặc dù không có dấu hiệu cụ thể trực tiếp báo lọc nhớt sắp cần thay (thường nó được thay cùng dầu nhớt), nhưng việc theo dõi lịch bảo dưỡng định kỳ là cách tốt nhất để biết khi nào cần thực hiện công việc này. Đừng chờ đến khi bộ lọc bị tắc nghẽn nghiêm trọng gây ra các vấn đề về áp lực dầu hay tiếng động lạ từ động cơ, lúc đó có thể đã quá muộn.
alt: Thời điểm khuyến nghị thay lọc nhớt xe ô tô theo chu kỳ
title: Thời điểm khuyến nghị thay lọc nhớt xe ô tô theo chu kỳ
Hướng Dẫn Chi Tiết Cách Tự Thay Lọc Nhớt Xe Ô Tô Tại Nhà
Việc tự thay lọc nhớt xe ô tô tại nhà hoàn toàn có thể thực hiện được nếu bạn có đủ dụng cụ và sự cẩn thận. Dưới đây là các bước chi tiết:
Bước 1. Chuẩn bị và Xả Nhớt Động Cơ Cũ
Trước tiên, hãy chuẩn bị đầy đủ dụng cụ bao gồm bộ lọc nhớt mới đúng loại xe, dầu nhớt mới phù hợp, cờ lê hoặc dụng cụ mở ốc xả nhớt, dụng cụ mở lọc nhớt (thường là dạng xích hoặc chén), thùng chứa nhớt cũ, phễu, giẻ lau, và găng tay bảo hộ. Đậu xe trên nền bằng phẳng, kéo phanh tay và kê chèn bánh xe cẩn thận. Nên xả nhớt khi động cơ đã nguội bớt (không quá nóng) để tránh bị bỏng. Đặt tấm bìa cứng hoặc bạt lót dưới gầm xe để phòng nhớt nhỏ giọt.
Bước 2. Hứng Nhớt Xả Đúng Vị Trí
Xác định vị trí ốc xả nhớt dưới đáy cacte dầu. Đặt thùng chứa nhớt cũ ngay dưới vị trí ốc xả. Sử dụng cờ lê phù hợp để nới lỏng ốc xả. Khi ốc đã lỏng, cẩn thận dùng tay tháo hẳn ốc ra. Nhớt cũ sẽ chảy mạnh ra ngoài. Giữ lấy ốc xả để tránh làm rơi vào thùng nhớt bẩn. Chờ cho nhớt chảy hết hoàn toàn, thời gian có thể mất vài phút.
Bước 3. Tháo Lọc Nhớt Cũ
Sau khi nhớt đã chảy hết và bạn đã lắp lại ốc xả nhớt (không cần siết quá chặt ở bước này, chỉ cần cố định tạm thời), di chuyển thùng hứng nhớt đến vị trí của bộ lọc nhớt cũ (thường nằm ở cạnh động cơ). Sử dụng dụng cụ mở lọc nhớt để nới lỏng bộ lọc. Lưu ý rằng vẫn còn một lượng nhớt trong bộ lọc cũ, vì vậy hãy cẩn thận khi tháo ra để tránh bị đổ bẩn.
Bước 4. Lắp Đặt Lọc Nhớt Mới
Chọn bộ lọc nhớt mới đúng chủng loại cho xe của bạn. Trước khi lắp, hãy bôi một lớp dầu nhớt mỏng quanh vòng đệm cao su ở miệng bộ lọc mới. Điều này giúp bộ lọc làm kín tốt hơn khi siết vào và cũng giúp việc tháo ra lần sau dễ dàng hơn. Đổ một lượng dầu nhớt mới khoảng 2/3 vào lòng bộ lọc mới (bước này giúp hệ thống bôi trơn được cấp dầu nhanh hơn khi khởi động lần đầu). Cẩn thận đưa bộ lọc mới vào vị trí, giữ thẳng để dầu đã đổ không tràn ra ngoài, và vặn bằng tay cho đến khi vòng đệm cao su chạm vào bề mặt lắp. Sau đó, sử dụng dụng cụ mở lọc siết thêm khoảng 1/2 đến 3/4 vòng (tùy khuyến cáo nhà sản xuất) để đạt độ kín cần thiết, tránh siết quá chặt gây hỏng ren hoặc vòng đệm. Quay lại siết chặt ốc xả nhớt dưới cacte với lực vừa đủ.
Bước 5. Châm Dầu Nhớt Động Cơ Mới
Tham khảo sách hướng dẫn sử dụng xe để biết dung tích dầu nhớt cần thiết cho động cơ của bạn. Mở nắp châm dầu trên đỉnh động cơ. Đặt phễu vào và tiến hành châm dầu nhớt mới. Nên châm lượng dầu ít hơn dung tích khuyến cáo một chút. Sau khi châm xong, đậy nắp châm dầu và chờ vài phút cho dầu chảy xuống hết cacte. Rút que thăm dầu ra, lau sạch, cắm lại và rút ra lần nữa để kiểm tra mức dầu. Nếu mức dầu chưa đủ, châm thêm từng ít một và kiểm tra lại cho đến khi mức dầu nằm giữa hai vạch MIN và MAX trên que thăm.
Bước 6. Khởi Động Xe Và Kiểm Tra Cuối Cùng
Sau khi mọi thứ đã được lắp đặt và châm dầu đầy đủ, hãy khởi động động cơ xe. Đèn báo áp lực dầu trên bảng táp lô sẽ sáng trong vài giây đầu rồi tắt đi khi dầu đã được bơm đầy hệ thống và bộ lọc mới. Để động cơ chạy không tải trong khoảng 5-10 phút, quan sát dưới gầm xe và quanh bộ lọc nhớt xem có dấu hiệu rò rỉ dầu hay không. Nếu không có rò rỉ, tắt máy, chờ khoảng 5 phút cho dầu chảy hết xuống cacte và kiểm tra lại mức dầu bằng que thăm lần nữa để đảm bảo lượng dầu là chính xác. Cuối cùng, đừng quên thiết lập lại đèn báo nhắc thay nhớt/lọc trên bảng táp lô nếu xe của bạn có tính năng này (cách thiết lập khác nhau tùy dòng xe, xem hướng dẫn sử dụng).
Với 6 bước trên, bạn đã hoàn thành việc tự thay lọc nhớt và dầu nhớt cho xe, giúp động cơ hoạt động trơn tru và hiệu quả hơn.
alt: Các bước hướng dẫn chi tiết cách tự thay lọc nhớt xe ô tô tại nhà
title: Các bước hướng dẫn chi tiết cách tự thay lọc nhớt xe ô tô tại nhà
Đảm bảo động cơ xe của bạn luôn được bảo vệ tối ưu bằng cách thay lọc nhớt xe ô tô định kỳ. Đây là một khoản đầu tư nhỏ nhưng mang lại lợi ích to lớn về tuổi thọ và hiệu suất hoạt động của chiếc xe. Việc chủ động kiểm tra và bảo dưỡng theo khuyến cáo sẽ giúp bạn tiết kiệm chi phí sửa chữa lớn trong tương lai và giữ cho xe luôn vận hành êm ái, bền bỉ. Khám phá các sản phẩm phụ tùng chất lượng tại toyotaokayama.com.vn ngay hôm nay!
alt: Thông tin liên hệ Phụ tùng ô tô Liên Phương trên toyotaokayama.com.vn
title: Thông tin liên hệ Phụ tùng ô tô Liên Phương trên toyotaokayama.com.vn