Việc sở hữu và điều khiển xe ô tô mang đến nhiều tiện ích, nhưng cũng đi kèm với trách nhiệm pháp lý. Một trong những câu hỏi thường gặp đối với chủ xe mới là liệu bảo hiểm xe ô tô có bắt buộc không khi tham gia giao thông tại Việt Nam. Đây là vấn đề quan trọng không chỉ liên quan đến tuân thủ pháp luật mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi và nghĩa vụ của người lái xe trong trường hợp xảy ra sự cố. Bài viết này sẽ làm rõ quy định hiện hành và những điều cần biết về loại hình bảo hiểm này.
Quy định pháp luật về bảo hiểm bắt buộc xe ô tô
Theo quy định của pháp luật Việt Nam, cụ thể là Nghị định 03/2021/NĐ-CP về bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới, chủ các phương tiện cơ giới khi tham gia giao thông và hoạt động trên lãnh thổ Việt Nam đều là đối tượng bắt buộc phải tham gia loại hình bảo hiểm này. Điều này áp dụng rộng rãi cho nhiều loại xe, trong đó có xe ô tô. Theo Điều 3 của Nghị định này, “xe cơ giới” bao gồm các phương tiện giao thông cơ giới đường bộ và xe máy chuyên dùng, và xe ô tô được liệt kê rõ ràng là một trong các phương tiện giao thông cơ giới đường bộ. Như vậy, việc mua bảo hiểm xe ô tô bắt buộc là yêu cầu pháp lý đối với mọi chủ xe.
Bảo hiểm trách nhiệm dân sự bắt buộc xe ô tô là gì?
Bảo hiểm trách nhiệm dân sự bắt buộc của chủ xe cơ giới, hay còn gọi tắt là bảo hiểm xe ô tô bắt buộc, là loại hình bảo hiểm nhằm bảo vệ quyền lợi của bên thứ ba (không phải chủ xe hoặc người lái xe) trong trường hợp xe cơ giới gây tai nạn và gây thiệt hại về người hoặc tài sản. Mục đích chính của bảo hiểm này là tạo ra một lưới an sinh tài chính, giúp người bị nạn được bồi thường kịp thời, đồng thời giảm bớt gánh nặng tài chính cho người gây tai nạn. Cần lưu ý, loại bảo hiểm này không bồi thường cho thiệt hại về chính chiếc xe gây tai nạn hoặc thương tích của người lái xe và người ngồi trên xe đó (trừ trường hợp bảo hiểm cho hành khách nếu có).
Giấy chứng nhận bảo hiểm bắt buộc xe ô tô và giá trị pháp lý
Khi tham gia bảo hiểm xe ô tô bắt buộc, chủ xe sẽ được doanh nghiệp bảo hiểm cấp Giấy chứng nhận bảo hiểm. Theo Điều 6 Nghị định 03/2021/NĐ-CP, giấy chứng nhận này là bằng chứng pháp lý xác nhận hợp đồng bảo hiểm đã được giao kết giữa chủ xe và doanh nghiệp bảo hiểm. Mỗi xe cơ giới chỉ được cấp một giấy chứng nhận duy nhất. Giấy chứng nhận bảo hiểm phải bao gồm các thông tin quan trọng như tên, địa chỉ chủ xe, số biển kiểm soát hoặc số khung/số máy, loại xe, mức trách nhiệm bảo hiểm, thời hạn bảo hiểm, phí bảo hiểm, và thông tin liên hệ của doanh nghiệp bảo hiểm. Hiện nay, ngoài giấy chứng nhận bản cứng, giấy chứng nhận điện tử cũng có giá trị pháp lý tương đương nếu tuân thủ các quy định về giao dịch điện tử.
Giấy chứng nhận bảo hiểm trách nhiệm dân sự bắt buộc xe ô tô
Mang theo giấy tờ khi lái xe và mức phạt khi không có/không mang bảo hiểm xe ô tô
Luật Giao thông đường bộ 2008 tại Điều 58 quy định rõ ràng rằng người lái xe cơ giới khi tham gia giao thông phải mang theo đầy đủ các loại giấy tờ cần thiết, bao gồm Đăng ký xe, Giấy phép lái xe, Giấy chứng nhận kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường (đối với xe theo quy định), và đặc biệt là Giấy chứng nhận bảo hiểm trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới còn hiệu lực. Việc không mang theo một trong các giấy tờ này (trừ giấy phép lái xe đối với người chưa đủ điều kiện) là hành vi vi phạm pháp luật giao thông. Căn cứ theo Nghị định 123/2021/NĐ-CP (sửa đổi Nghị định 100/2019/NĐ-CP), hành vi điều khiển xe ô tô hoặc các loại xe tương tự mà không có hoặc không mang theo Giấy chứng nhận bảo hiểm trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới còn hiệu lực sẽ bị phạt tiền từ 400.000 đồng đến 600.000 đồng. Do đó, trường hợp người hỏi bị xử phạt 500.000 đồng khi không xuất trình được bảo hiểm xe ô tô là hoàn toàn có căn cứ pháp luật.
Tại sao bảo hiểm trách nhiệm dân sự bắt buộc lại quan trọng?
Việc quy định bảo hiểm trách nhiệm dân sự bắt buộc đối với xe ô tô không chỉ là thủ tục hành chính mà còn mang ý nghĩa sâu sắc về mặt an toàn xã hội và tài chính. Tai nạn giao thông có thể xảy ra bất ngờ và gây ra những thiệt hại nghiêm trọng, vượt quá khả năng chi trả của người gây tai nạn. Khi có bảo hiểm này, người bị thiệt hại (bên thứ ba) sẽ được doanh nghiệp bảo hiểm bồi thường theo quy định, giúp họ sớm khắc phục hậu quả. Đồng thời, chủ xe/người lái xe gây tai nạn cũng tránh được nguy cơ phải đối mặt với khoản bồi thường khổng lồ có thể dẫn đến phá sản. Đây là một biện pháp hữu hiệu để san sẻ rủi ro và đảm bảo trách nhiệm của người tham gia giao thông.
Mua bảo hiểm bắt buộc xe ô tô ở đâu và cần lưu ý gì?
Chủ xe ô tô có thể mua bảo hiểm trách nhiệm dân sự bắt buộc tại các công ty bảo hiểm được cấp phép hoạt động tại Việt Nam. Ngoài ra, nhiều đại lý phân phối xe chính hãng hoặc các đơn vị cung cấp dịch vụ về xe cũng có thể là kênh phân phối bảo hiểm uy tín, giúp chủ xe dễ dàng hoàn tất thủ tục khi mua xe mới hoặc khi bảo hiểm cũ hết hạn. Khi mua, cần đảm bảo nhận được Giấy chứng nhận bảo hiểm (bản cứng hoặc điện tử) đầy đủ thông tin và còn hiệu lực. Việc giữ gìn giấy chứng nhận này và luôn mang theo khi điều khiển xe là điều bắt buộc để tuân thủ luật giao thông. Để tìm hiểu thêm về các dịch vụ liên quan đến xe, quý khách hàng có thể tham khảo tại toyotaokayama.com.vn.
Việc mua bảo hiểm xe ô tô bắt buộc là yêu cầu pháp lý không thể thiếu đối với mọi chủ xe tại Việt Nam. Nó không chỉ giúp bạn tránh được các khoản phạt hành chính khi tham gia giao thông mà còn là “tấm lá chắn” tài chính quan trọng, bảo vệ bạn và những người xung quanh trước những rủi ro không lường trước trên đường. Luôn đảm bảo xe của bạn có bảo hiểm còn hiệu lực và mang theo giấy tờ đầy đủ là trách nhiệm của mỗi người lái xe văn minh.